แกลบ คือ เปลือกแข็งของเมล็ดข้าวที่ได้จากการสีข้าวเป็นส่วนที่เหลือใช้จากการผลิตข้าวสาร เมล็ดมีลักษณะเป็นรูปทรงรีเม็ดยาวสีเหลืองอมน้ำตาลหรือเหลืองนวลแล้วแต่ภูมิประเทศที่มีการปลูกข้าว แกลบประกอบด้วยเซลลูโลส เฮมิเซลลูโลส ลิกนิน และเถ้า และมีซิลิกาในเถ้ามาก แกลบไม่ละลายในน้ำ มีความคงตัวทางเคมี ทนทานต่อแรงกระทำ จึงเป็นตัวดูดซับที่ดีในการบำบัดน้ำเสียที่มีโลหะหนัก การกำจัดโลหะหนักด้วยแกลบมีรายงานว่าสามารถใช้ได้กับ แคดเมียม ตะกั่ว สังกะสี ทองแดง โคบอลต์ นิกเกิลและเงิน โดยใช้ได้ทั้งในรูปที่ทำและไม่ทำปฏิกิริยากับสารเคมี สารเคมีที่นิยมใช้ทำปฏิกิริยากับแกลบเพื่อให้ดูดซับโลหะมากขึ้นคือ โซเดียมไฮดรอกไซด์ โซเดียมคาร์บอเนตและอีพิคลอโรไฮดริน

 

การใช้ประโยชน์     

นอกจากการนำแกลบข้าวไปใช้เป็นเชื้อเพลิงต่างๆแล้วยังสามารถนำไปผสมกับวัสดุอื่นๆทำเป็นวัสดุก่อสร้างแล้ว แกลบข้าวยังถูกนำไปผลิตเป็นขี้เถ้าแกลบ (Rice Husk Ash) เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ ส่วนประกอบหลักของขี้เถ้าแกลบ คือ ซิลิกา(SiO2) สามารถนำไปทำให้บริสุทธิ์ด้วยกระบวนการทางเคมี และการเผาที่อุณหภูมิสูง ซิลิกาในขี้เถ้าแกลบมีทั้งที่เป็น ซิลิกาผลึก (Crystalline Silica) ซิลิกาผลึกสามารถแบ่งย่อยเป็นหลายชนิดตามความแตกต่างของรูปร่าง ลักษณะผลึกและความหนาแน่นของซิลิกา รูปร่างของผลึกมีหลายแบบ เช่น สามเหลี่ยม สี่เหลี่ยม หกเหลี่ยม สี่เหลี่ยมลูกบาศก์และเส้นยาว และซิลิกาอสัณฐาน (Amorphous Silica) ซึ่งเป็นซิลิกาที่มีรูปร่างไม่เป็นผลึก (Non-crystalline Silica) สรรพคุณ ลดกลิ่น จากคอกวัว นำมาทำปุ๋ยได้

 

ด้านการเกษตร

1. ใช้ผสมเพื่อปรับสภาพดิน

2. ใช้ทำปุ๋ยหมัก

3. ใช้กันความชื้นในคอกสัตว์

4. ใช้เป็นส่วนผสมการผลิตซีเมนต์

    จากการศึกษาค้นคว้าทั้งในและต่างประเทศ พบว่าในแกลบและขี้เถ้าแกลบ มีสารประกอบซิลิคาเป็นสารประกอบหลัก อยู่ถึงร้อยละ 95นับว่าเป็นแหล่งวัตถุดิบที่สำคัญอีกแหล่งหนึ่ง ที่นับวันแต่จะมีเพิ่มขึ้นและมีวัฏจักรการผลิตสั้นซิลิคาเป็นสารประกอบอนินทรีย์ประกอบด้วยธาตุซิลิคอน และออกซิเจนมีชื่อเรียกทางเคมีว่าซิลิคอนไดออกไซด์สารประกอบชนิดนี้มีสมบัติเป็นฉนวนไม่นำไฟฟ้าและความร้อนทนต่อการกัดกร่อนจากสารเคมีพบได้ทั่วไปในแหล่งแร่ธรรมชาติทรายจัดเป็นแหล่งซิลิคาสำคัญที่นำมาใช้ในอุตสาหกรรม โดยเฉพาะอุตสาหกรรมแก้ว เซรามิก และอิฐทนไฟ

 

    นอกจากนี้ ซิลิคามีความสามารถในการดูดซับความชื้น และสารเคมีได้ดี จึงนิยมใช้เป็นสารดูดความชื้น ซึ่งใช้มากในอุตสาหกรรมอาหารและยาใช้เป็นสารช่วยเพิ่มแรงตึงผิวช่วยในการกระจายตัวของยาชนิดที่

เป็นของเหลว ใช้เป็นสารเพิ่มความแข็งแรง ในอุตสาหกรรมการผลิตยางรถยนต์ ใช้เป็นตัวทำให้สารบริสุทธิ์ (refining agent) ในอุตสาหกรรมปิโตรเลียมและปิโตรเคมี ใช้เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาและตัวตรึง สารช่วยเร่งปฏิกิริยาในอุตสาหกรรมเคมีใช้ผลิตสารซิลิคอนบริสุทธิ์เพื่อผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ได้อีกด้วย จะเห็นได้ว่า ซิลิคามีประโยชน์มากมาย ในเชิงอุตสาหกรรม ดังนั้นเราควรได้มีการศึกษาพัฒนา

กระบวนการผลิตซิลิคาจากแกลบ ที่มีอยู่เป็นจำนวนมากในประเทศ มาใช้ประโยชน์ เพื่อทดแทนการนำเข้าจากต่างประเทศ